مقدمه: چرا انتخاب دستکش کار اهمیت دارد؟
وقتی صحبت از ایمنی در محل کار میشود، بسیاری از افراد تنها به کلاه ایمنی یا کفش قرقره بنایی ایمنی فکر میکنند، اما دستکش کار مناسب یکی از مهمترین ابزارهای حفاظت فردی (PPE) است که نقش حیاتی میخ 5 سانتی در حفظ سلامت دستان ایفا میکند. توری گالوانیزه این وسیله ساده، میتواند از بریدگی، سوختگی، تماس با مواد شیمیایی یا حتی آسیبهای حرارتی جلوگیری کند.
اما کدام نوع دستکش برای چه کاری مناسب است؟ چه ویژگیهایی باید داشته باشد؟ چطور دستکشی را انتخاب کنیم که هم ایمن باشد و هم راحت؟ در ادامه با راهنمای کامل انتخاب و خرید دستکش کار همراه باشید.
فصل اول: دستکش کار چیست و چه کاربردی دارد؟
تعریف دستکش کار
دستکش کار نوعی پوشش محافظ برای دستهاست که بهمنظور جلوگیری از آسیبهای فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی یا بیولوژیکی طراحی شده است. این دستکشها بسته به نوع فعالیت، از متریالها و طراحیهای مختلفی ساخته میشوند.
کاربردهای عمومی دستکشهای کار
-
صنایع ساختمانی (جلوگیری از بریدگی و ضربه)
-
صنعت جوشکاری (حفاظت حرارتی)
-
آزمایشگاهها (مقاومت شیمیایی)
-
کار با ابزارآلات صنعتی
-
کشاورزی و باغبانی
-
مشاغل خانگی یا خدماتی
فصل دوم: انواع دستکش کار بر اساس متریال
۱. دستکش نخی یا پارچهای
-
ویژگیها: سبک، قابل تنفس، مناسب برای کارهای سبک
-
کاربرد: مونتاژ، بستهبندی، حملونقل دستی
۲. دستکش چرمی
-
ویژگیها: مقاوم در برابر سایش و ضربه
-
کاربرد: جوشکاری، رانندگی صنعتی، کار با اشیاء تیز
۳. دستکش لاتکس یا نیتریل
-
ویژگیها: انعطافپذیر، ضدآب، مقاوم در برابر مواد شیمیایی
-
کاربرد: آزمایشگاه، کارهای پزشکی، رنگکاری
۴. دستکش ضد برش
-
ویژگیها: استفاده از الیاف خاص مثل کولار یا HPPE
-
کاربرد: صنایع فلزی، نجاری، شیشهبری
۵. دستکش ضد حرارت
-
ویژگیها: مقاوم در برابر حرارت بالا تا ۵۰۰ درجه سانتیگراد
-
کاربرد: ریختهگری، جوشکاری، آشپزی صنعتی
۶. دستکش عایق برق
-
ویژگیها: عایقکاری شده با لاستیک مخصوص
-
کاربرد: کار با تجهیزات برق و فشار قوی
فصل سوم: ویژگیهای مهم در انتخاب دستکش کار مناسب
۱. مقاومت مکانیکی
-
مقاوم در برابر برش، سوراخ، پارگی و سایش
-
باید بر اساس استاندارد EN 388 سنجیده شود
۲. راحتی و ارگونومی
-
دستکش باید به خوبی در دست قرار گیرد
-
حرکت انگشتان را محدود نکند
-
تهویه مناسب داشته باشد تا از تعریق جلوگیری شود
۳. عایق حرارتی یا الکتریکی
-
برای محیطهایی با خطر حرارت بالا یا برقگرفتگی
۴. ضد آب یا ضد روغن بودن
-
برای مشاغل مکانیکی یا کارهای مرطوب ضروری است
۵. جنس لایه داخلی
-
باید نرم و غیرحساسیتزا باشد، مخصوصاً برای استفاده طولانیمدت
۶. طول مناسب مچ یا ساق
-
برخی مدلها دارای ساق بلند برای محافظت بیشتر از مچ و ساعد هستند
۷. ضد لغزش بودن کف دستکش
-
برای کارهایی که نیاز به گرفتن اجسام لغزنده دارند بسیار مهم است
فصل چهارم: سایزبندی دستکش کار
چطور سایز مناسب انتخاب کنیم؟
دستکشها معمولاً در سایزهای S، M، L، XL یا عددهایی مثل ۷، ۸، ۹، ۱۰ عرضه میشوند. برای انتخاب سایز:
-
دور کف دست خود را بدون انگشت شست اندازهگیری کنید.
-
عدد به دست آمده (برحسب سانتیمتر) را با جدول سایزبندی تطبیق دهید.
سایز عددی | محیط دست (cm) | معادل حرفی |
---|---|---|
۷ | ۱۸ | S |
۸ | ۲۰ | M |
۹ | ۲۳ | L |
۱۰ | ۲۵ | XL |
فصل پنجم: استانداردهای ایمنی دستکش کار
مهمترین استانداردهای جهانی:
-
EN 388: مقاومت مکانیکی در برابر برش، پارگی، سایش و سوراخ
-
EN 407: مقاومت در برابر حرارت و شعله
-
EN 374: مقاومت شیمیایی و میکروبی
-
ANSI/ISEA 105: استاندارد آمریکایی مقاومت برش و دوام
هر دستکش باید روی بستهبندی خود علائم استاندارد مربوط را داشته باشد.
فصل ششم: راهنمای خرید دستکش کار مناسب
مراحل انتخاب یک دستکش کار مناسب:
۱. نوع کار و خطرات آن را شناسایی کنید
-
آیا با ابزار تیز سروکار دارید؟
-
با مواد شیمیایی کار میکنید؟
-
احتمال سوختگی وجود دارد؟
۲. محیط کاری را در نظر بگیرید
-
محیط خشک یا مرطوب؟
-
وجود روغن، آب یا مواد اسیدی؟
۳. مدتزمان استفاده روزانه
-
اگر ساعتهای زیادی از دستکش استفاده میشود، راحتی و ارگونومی اهمیت بیشتری دارد.
۴. قیمت و دوام
-
گاهی خرید دستکش گرانتر، بهدلیل دوام بالا، در بلندمدت بهصرفهتر است.
۵. برندهای معتبر
-
برندهایی مانند MAPA، Ansell، Showa، Honeywell در بازار جهانی شناختهشدهاند.
-
در ایران نیز برندهایی مثل تاپتول، رونیکس و ایرانپروتکت قابل اعتماد هستند.
فصل هفتم: اشتباهات رایج در انتخاب دستکش کار
-
استفاده از دستکش نخی برای کارهای صنعتی
-
انتخاب سایز نامناسب که باعث خستگی یا لیز خوردن میشود
-
بیتوجهی به محیط کاری (مثلاً استفاده از دستکش پارچهای در محیط مرطوب)
-
خرید دستکشهای بدون استاندارد
فصل هشتم: نگهداری و افزایش طول عمر دستکش کار
برای اینکه عمر مفید دستکش بیشتر شود:
-
بعد از هر بار استفاده آن را خشک و تمیز نگه دارید
-
در معرض نور خورشید یا مواد شیمیایی قرار ندهید
-
بهموقع آن را تعویض کنید (در صورت پارگی یا فرسایش)
فصل نهم: قیمت دستکش کار در بازار ایران
قیمتها به نوع، متریال، برند و ویژگیهای فنی بستگی دارد:
نوع دستکش | بازه قیمتی تقریبی |
---|---|
نخی ساده | ۱۰ تا ۵۰ هزار تومان |
ضد برش | ۵۰ تا ۳۰۰ هزار تومان |
ضد حرارت صنعتی | ۳۰۰ تا ۱ میلیون تومان |
عایق برق فشار قوی | ۷۰۰ هزار تا ۳ میلیون تومان |
ضد مواد شیمیایی | ۱۵۰ تا ۶۰۰ هزار تومان |
جمعبندی: چگونه یک دستکش کار مناسب انتخاب کنیم؟
اگر بخواهیم همه مطالب را خلاصه کنیم، برای انتخاب و خرید دستکش کار مناسب باید ۳ عامل اصلی را در نظر بگیرید:
-
نوع کار (مکانیکی، برقی، شیمیایی، ساختمانی و...)
-
سطح خطرات محیطی
-
استانداردها و راحتی استفاده
با در نظر گرفتن این عوامل، میتوانید مطمئن باشید که دستکش انتخابی شما هم ایمنی لازم را فراهم میکند و هم در طولانیمدت شما را از آسیبهای احتمالی مصون نگه میدارد.
آیا میخواهی این محتوا را در قالب Word یا HTML برایت آماده کنم؟ همچنین میتوانم تصاویر یا اینفوگرافی مرتبط طراحی کنم. بفرما تا برات انجام بدم.
3rd July 25